طراحی هستان‌شناسیِ اصطلاحاتِ ساخت‌واژه در زبان فارسی

نویسندگان

  • علی رضاقلی فامیان دانشگاه پیام نور
  • فاطمه معصومی دانشجوی دکترای زبان شناسی همگانی
چکیده مقاله:

در چارچوب علوم رایانه و هوش مصنوعی، هستان‌شناسی سامانه‌ای رایانه‌ایینههای یۀ معین مانند اصطلاحات یۀ علمی را گردهم می‌آورد و روابط معنایی- مفهومیِ میی‌دهد. در این مقاله، ضمن معرفی مفهوم هستان‌شناسییم به سه پرسش پاسخ دهیم: 1). چه‌گونه می‌توان برای حوزۀ ساخت‌واژه در زبان فارسی، هستان‌شناسی تهیین هستان‌شناسیِ حوزۀ ساخت‌واژه در زبان فارسی و هستان‌شناسیِ اصطلاحات زبان‌شناسیِ گولد در زبان انگلیسی تاچه‌میزان نگاشت وجود دارد؟ 3). طراحی هستان‌شناسیِ حوزۀ ساخت‌واژه درزبان فارسی، چه تصویر جدیدی از این حوزه ارائه می‌دهد؟ برای پاسخ به این پرسش‌ها، 320 اصطلاح ساخت‌واژی از منابع صرف و نحو زبان فارسی استخراج و در یۀ رایانه‌ای درج شدند. در مرحلۀ بعد، اصطلاحات موجود را با استفاده از هفت رابطۀ معنایی و واژگانی شامل (1) شمول معنایی، (2) هم‌معنایی، (3) تقابل، (4) مشتقات، (5) مشخصۀ تعریفی، (6) نیاز دارد و (7) ابزار، سامان‌دهییم. نتایج پژوهش نشان داد در 59% از موارد میان اصطلاحات موجود در سامانۀ پژوهش حاضر و اصطلاحات موجود در هستان‌شناسی گولد، نگاشت وجود ندارد. همچنین یافته‌معنایی پربسامدترین و مشتقات ‌بسامدترین رابطه در هستان‌شناسی اصطلاحات ساخت‌واژی است. 

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بازداری در ساختواژه زبان فارسی در چارچوب ساختواژه واژگانی

پژوهش حاضر به بررسی بازداری در ساختواژه زبان فارسی در چارچوب ساختواژه واژگانی می پردازد. بازداری پدیده ای در ساختواژه زبان است که ارتباط نزدیکی با زایایی فرایندهای ساختواژی دارد. زبان شناسان زیادی تاکنون به مسئله زایایی فرایندهای ساختواژی و محدودیت های آنها پرداخته اند و اصطلاح بازداری را برای آن محدودیت ها در نوشته های خود به کار برده اند. هیچ یک از پژوهش هایی که تاکنون در مورد بازداری یا محدو...

15 صفحه اول

اصطلاحات زبانشناسی و مشکل تعدد معادل ها در زبان فارسی

هدف این مقاله، بررسی آماری میزان یکدستی، هماهنگی میان آن دسته از معادل های فارسی است که در برخی از کتاب ها و مقاله ها، برابر اصطلاحات انگلیسی زبان شناسی ارائه گردیده اند. همچنین سعی شده است مشکلات ناشی از تعددو کثرت معادل ها مورد بررسی قر ار گرفته، پیشنهادهایی در جهت یکسانی و یکنواختی آنها مطرح گردد. در بخش او ل این مقاله به بررسی معادل های به کاررفته در 10 کتاب مختلف در زمینهء زبان شناسی پرداخ...

متن کامل

درک اصطلاحات فارسی در بیماران زبان پریش

نقش و نحوۀ کارکرد هریک از دو نیمکرۀ مغز در درک اصطلاحات، از مدت ها پیش بررسی شده است. برخی از یافته های علمی نقش نیمکرۀ راست را در پردازش اصطلاحات تأیید کرده اند و یافته های برخی پژوهش های دیگر دلالت بر نقش نیمکرۀ چپ در پردازش اصطلاحات داشته اند. هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش دو نیمکرۀ مغز در درک عباراتِ اصطلاحی بوده است. آزمودنی های بررسی شده در این پژوهش، دو بیمار آسیب دیدۀ نیمکرۀ راست، دو بیمار آ...

متن کامل

بررسی تباین کلی اصطلاحات دستوری در زبان فارسی و آلمانی در آموزش زبان آلمانی

بی‌ گمان ، اصطلاحات دستوری به‌ تنهایی کمک چندانی در آموختن زبان بیگانه نمی‌ کنند، اما باید توجه داشت که چنانچه دستور زبانی ، به هر دلیل، به زبان فارسی نوشته ‌شود ، باید تفاوت‌ های میان اصطلاحات دستوری این دو زبان نیز در نظر گرفته شوند تا خوانندگان دچار لغزش نشوند . بیشتر نویسندگان دستور آلمانی در ایران ، آلمانی ‌دانهای ایرانی ‌اند که گاهی در برگردان اصطلاحات دستوری دچار خطا شده‌اند ، امری که می...

متن کامل

ساخت هستانشناسی دانش عرفی زبان فارسی با رویکردی تلفیقی

تجهیز رایانه ها به دانش عرفی بشر همواره یکی از جاه طلبانه ترین اهداف علم هوش مصنوعی بوده است. میلیون ها دلار هزینه و هزاران ساعت زمان صرف شده تا رایانه ها بفهمند که “اشیا بالا نمی روند، بلکه می افتند” و “دویدن از راه رفتن سریع تر است”. پایگاه های دانش عظیمی ساخته شد، روش های خودکار و نیمه خودکار متن کاوی پیشنهاد شده و از انگیزه همکاری کاربران عادی اینترنت به نفع اکتساب این دانش بهره ها برده شده...

متن کامل

اصطلاحات زبانشناسی و مشکل تعدد معادل ها در زبان فارسی

هدف این مقاله، بررسی آماری میزان یکدستی، هماهنگی میان آن دسته از معادل های فارسی است که در برخی از کتاب ها و مقاله ها، برابر اصطلاحات انگلیسی زبان شناسی ارائه گردیده اند. همچنین سعی شده است مشکلات ناشی از تعددو کثرت معادل ها مورد بررسی قر ار گرفته، پیشنهادهایی در جهت یکسانی و یکنواختی آنها مطرح گردد. در بخش او ل این مقاله به بررسی معادل های به کاررفته در 10 کتاب مختلف در زمینهء زبان شناسی پرداخ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 7  شماره 14

صفحات  25- 39

تاریخ انتشار 2011-09-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023